เราจะพามาทำความรู้จักกับ “พังผืด” (fibrosis) ที่เกิดจากการดูดเหนียง ร้อยไหม หรือดึงหน้า เป็นผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้จากหัตถการที่มีการกระตุ้นหรือรบกวนเนื้อเยื่อใต้ผิวหนังบริเวณกรอบหน้าและลำคอ โดยเฉพาะเมื่อเกิดการอักเสบ บาดเจ็บ หรือการสมานตัวของเนื้อเยื่อที่ไม่สมดุล ส่งผลให้ร่างกายสร้างพังผืดขึ้นเพื่อซ่อมแซม แต่หากสร้างมากเกินไปหรือเกิดในตำแหน่งไม่เหมาะสม จนกลายเป็นพังผืด และหากเกิดในตำแหน่งใบหน้าอาจจะส่งผลถึงความสวยงามและลดความมั่นใจอีกด้วย
พังผืด (fibrosis) จากการทำหัตถการบริเวณเหนียงคืออะไร
พังผืดที่เกิดจากการทำหัตถการบริเวณเหนียง เช่น การดูดไขมัน ร้อยไหม หรือผ่าตัดกระชับคอ(ดึงหน้าช่วงล่าง) เกิดจากกระบวนการซ่อมแซมของร่างกายหลังมีการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ ซึ่งอาจทำให้ร่างกายสร้างเนื้อเยื่อพังผืด (fibrosis) ขึ้นมากเกินไป ส่งผลให้บริเวณนั้นแข็ง ตึง ยึดรั้ง ผิวไม่เรียบ หรือคลำเจอก้อนแข็งใต้คางได้ โดยเฉพาะในกรณีที่ทำซ้ำหลายครั้ง หรือดูแลหลังทำไม่เหมาะสม พังผืดชนิดนี้อาจทำให้รูปหน้าดูผิดปกติและขยับได้ไม่เป็นธรรมชาติ จำเป็นต้องประเมินและรักษาอย่างเหมาะสมหากเริ่มมีอาการ ปัญหาเหล่านี้ยังส่งผลต่อความสวยงามบนใบหน้า และลดความมั่นใจให้กับหลายคนอีกด้วย

พังผืดจากหัตถการใบหน้าคืออะไร
- พังผืดคือเนื้อเยื่อที่เกิดขึ้นหลังมีการกระตุ้นหรือบาดเจ็บใต้ผิว เช่น การดูดไขมัน การร้อยไหม ดึงหน้า หรือการฉีดสารเติมเต็มบ่อยครั้ง
- หากเกิดการอักเสบ หรือร่างกายซ่อมแซมเนื้อเยื่อมากเกินไป จะทำให้พังผืดหนาตัว ยึดรั้ง และจับตัวเป็นก้อนแข็งหรือตึง
ลักษณะของพังผืด
- เกิดจากกระบวนการฟื้นฟูของร่างกายหลังการผ่าตัด
- มีความเหนียวและยืดหยุ่นต่ำกว่าผิวหนังปกติ
- ร่างกายสร้างเนื้อเยื่อ ขึ้นมาเพื่อซ่อมแซมบริเวณนั้นมากเกินไป ก็จะกลายเป็นพังผืด ที่แข็ง ตึง และอาจยึดติดเนื้อเยื่อโดยรอบ

อาการที่อาจพบได้
- ผิวหนังบริเวณเหนียงหรือขอบหน้าดึงรั้งผิดปกติ
- คลำเจอก้อนแข็ง ตึง หรือรู้สึกผิวด้านๆ
- ยิ้มแล้วผิวไม่เคลื่อนตามธรรมชาติ หรือเกิดการบิดเบี้ยว
- ปวดตึงหรือเจ็บใต้ผิวหนัง โดยเฉพาะเมื่อลูบหรือกด
- กรอบหน้าไม่เรียบ ดูเป็นคลื่นหรือมีร่องรอยไม่สม่ำเสมอ
สาเหตุที่ทำให้เกิดพังผืดจากหัตถการเหล่านี้
- ดูดเหนียงแรงเกินไปหรือดูดลึกเกินจำเป็น
- การร้อยไหมที่ไหมเกิดการพันกัน หรือกระตุ้นการอักเสบ
- การดึงหน้าที่ตึงเกินไป หรือมีการอักเสบหลังทำ
- การดูแลหลังทำไม่เหมาะสม เช่น กด นวด หรือขยับมากเกินไปในช่วงฟื้นตัว
- ร่างกายบางคนไวต่อการสร้างพังผืดมากเป็นพิเศษ (hyper-response)

กลุ่มที่มีความเสี่ยงเกิดพังผืด หลังทำหัตถการด้านความงาม เช่น ร้อยไหม, ดูดเหนียง, ดึงหน้า, และ ฉีดสารเติมเต็ม มักเป็นกลุ่มที่มีปัจจัยร่วมหลายด้าน ดังนี้ :
กลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิด พังผืด(fibrosis) ได้ง่าย
– ผู้ที่ทำหัตถการซ้ำๆ บริเวณเดิมหลายครั้ง
เช่น ฉีดฟิลเลอร์ซ้ำบริเวณแก้มหรือคาง, ดูดเหนียงซ้ำ หรือร้อยไหมหลายรอบ ซึ่งกระตุ้นให้ร่างกายเกิดการซ่อมแซมเนื้อเยื่อซ้ำๆ ส่งผลให้เกิดพังผืดสะสม
– ผู้ที่มีการตอบสนองของร่างกายต่อการอักเสบสูงกว่าปกติ
เช่น คนที่แผลหายช้าหรือแผลเป็นนูนง่าย มีแนวโน้มจะเกิดพังผืดจากกระบวนการหายของแผลที่ผิดปกติ
– ผู้ที่มีปัญหาแพ้หรือดื้อสารเติมเต็มบางชนิด
เช่น ฟิลเลอร์ที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือใช้สารที่ร่างกายกำจัดออกยาก ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังจนกลายเป็นพังผืด
– ผู้ที่มีพันธุกรรมหรือประวัติการเกิดพังผืดในอดีต
เช่น เคยเกิดพังผืดหลังผ่าตัด เสริมจมูก หรือร้อยไหม อาจมีแนวโน้มเกิดซ้ำได้
ทำไมต้องสลายพังผืด
การสลายพังผืด เป็นสิ่งสำคัญ เพราะพังผืดที่สะสมหรือเกิดผิดปกติสามารถส่งผลเสียต่อการทำงานของร่างกาย ทั้งในแง่ของอาการเจ็บ การตึง รั้ง และคุณภาพชีวิตโดยเฉพาะส่วนที่ต้องใช้ในเรื่องความสวยงาม และเสริมสร้างบุคลิก ความมั่นใจ เช่น ใบหน้า เป็นต้น หากไม่จัดการตั้งแต่เนิ่นๆ อาจนำไปสู่ภาวะที่แย่ลงได้
แนวทางการรักษา แต่ละหัตถการช่วยลดพังผืดได้อย่างไร
แนวทางการรักษาพังผืดมีหลายวิธี โดยแต่ละ หัตถการ จะมีหลักการทำงานและวัตถุประสงค์ที่ต่างกัน ขึ้นอยู่กับตำแหน่งพังผืด ซึ่งสามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มหลักคือ การรักษาแบบไม่ผ่าตัด และการรักษาแบบหัตถการ/ผ่าตัด
🔹 แนวทางการรักษาพังผืดและกลไกของแต่ละหัตถการ

วิธีลด พังผืด (fibrosis) แบบไม่ผ่าตัด
- เลเซอร์คลายพังผืด (Fractional / RF) – ช่วยลดความตึงของผิว และทำให้พังผืดนุ่มลง
- Ultrasound (เช่น Ultraformer, HIFU) – ใช้พลังงานคลื่นเสียงช่วยสลายพังผืดในชั้นลึก
- ฉีดสเตียรอยด์ใต้ผิว (Steroid injection) – เพื่อลดการหนาตัวของพังผืดหรือก้อนแข็งใต้ผิว (ควรทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น)
- กายภาพบำบัดเฉพาะจุด – เช่น การยืดกล้ามเนื้อใต้คางหรือข้างแก้ม

วิธีการผ่าตัด
- การดูดไขมันจุดเดิม หรือบริเวณตำแหน่งเดิมต้องมีการสลายพังผืด อาจจะใช้เลเซอร์หรือการผ่าตัดแบบส่องกล้องเพื่อแก้ไขมันปัญหาพังผืดที่เกิดจากการผ่าตัดครั้งก่อน
- ผ่าตัดเลาะพังผืด หากพังผืดหนามาก หรือรั้งจนเสียรูป อาจต้องผ่าตัดเพื่อเลาะสลายพังผืดออกจากเนื้อเยื่อโดยรอบ
สรุป
พังผืดจากการดูดเหนียง ร้อยไหม หรือดึงหน้า หรือกระทั่งการฉีดสารเติมเต็มบ่อยครั้งจนเกินไป เป็นผลข้างเคียงที่พบได้ โดยเฉพาะเมื่อมีการอักเสบหรือสมานแผลไม่สมดุล อาการที่พบบ่อยคือความตึง ก้อนแข็ง ผิวรั้งผิดปกติ การรักษาเน้นการคลายสลายพังผืด ลดการอักเสบ และฟื้นฟูความยืดหยุ่นของผิว แนะนำปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อพิจราณาขั้นตอนรักษาให้เกิดผลลัพธ์ดีที่สุด